MEER LEZEN EN KIJKEN
Boeken, websites, pdf-uitgaven. Over biodynamische landbouw, preparaten, voeding, moestuinieren en meer. En ook film(pje)s en podcasts. Met het overzicht hieronder kun je je onderdompelen in de BD.
Lezen
Over biodynamische landbouw
- Vruchtbare aarde op biologisch-dynamische grondslag. Dé Landbouwcursus door Rudolf Steiner (1861-1925)
- Houden van de aarde, door Michiel Rietveld. Over de achtergronden van biodynamische landbouw
- De aarde zal weer vruchtbaar zijn, door Ellen Winkel. Een verhaal over de ontwikkeling van de BD-landbouw in Nederland aan de hand van levensverhalen van de pioniers
- Op weg naar fijnzinnige landbouw, door BD-tuinder Jan Schrijver en John van der Rest over wat de BD-landbouw de mens en de aarde te bieden heeft.
- De opdracht een goed rentmeester te zijn, het verhaal van de biodynamische tuinder Jan Jonkman. Door Henk Pruntel. Over onder meer de ontwikkeling van BD in de Flevopolder. Te bestellen via de webshop van De Beersche Hoeve
- Het landbouwbedrijf als individualiteit, door Martin Pfeiffer (1903-1987). Over onder andere de belangrijke rol van de regenworm, de koe en de bij. Pdf-uitgave van de Biodynamische Vereniging.
- Genezingsprocessen in de landbouw door Wolfgang Schaumann (1926-2008). 'Voor consumenten bestaat er zeker geen betere garantie voor een gezonde voeding dan de gezondheid van de plaats waar deze wordt voortgebracht.' Pdf-uitgave van de Biodynamische Vereniging.
- Biologisch-dynamische landbouw als helende impuls, door Joop van Dam. Het bevat wee essays: 'Polariteit als sleutel voor begrip van de preparaten' en 'Het boerenbedrijf als individualiteit'.
- Van agro-industrie naar landbouwkunst door Manfred Klett. Over ontwikkeling van de landbouw en achtergronden van biodynamische landbouw. Tom Saat schreef er een boekbespreking over in 4 delen: Deel 1, Deel 2, Deel 3 en Deel 4
- Renegroenen.nl. Website met info over biodynamische landbouw, preparaten, zaden en rassen, en nog veel meer. Samengesteld door ervaren biodynamisch tuinder en veredelaar René Groenen.
Over cijfers, trends en ontwikkelingen
- Demeter Monitor 1924-2024
- Demeter Monitor 2022-2023
- Demeter Monitor 2021 2022
- Demeter Monitor 2020 2021
- Demeter Monitor 2019-2020
Over preparaten
- Vragen en antwoorden over preparaten. Pdf-uitgave van Stichting Demeter, ook als Q&A te lezen op hun website
- Biologisch-Dynamische preparaten maken en toepassen, door Jola Meijer en Albert de Vries. Uitgave van de Biodynamische Vereniging, hier als pdf te downloaden en als boekje te bestellen via de webshop van De Beersche Hoeve
- Werken aan vitaliteit - biodynamische preparaten maken, begrijpen en toepassen, door Luc Ambagts
- Planetenkrachten en levensprocessen, een boekje van Bernhard Lievegoed (1905-1992) over preparaten. Pdf-uitgave van de Biodynamische Vereniging.
Over biodynamische voeding
- Barstensvol leven - een pleidooi voor vitale voeding. Door Petra Essink en Paul Doesburg
- A Biodynamic Guide to Food Quality door PhD. Jens Otto Andersen over biodynamische landbouw en voedingkwaliteit. Boek, online beschikbaar als pdf
- Gezonde Voeding, door Rudolf Steiner. Voordrachten voor de arbeiders die het Goetheanum bouwden
- Kwaliteit Van Biodynamisch voor aarde en mens, Thema-nummer Dynamisch Perspectief 2022-1
Over biodynamisch moestuinieren
- Biologisch-dynamisch tuinieren in de praktijk, door BD-coryfee Willy Schilthuis
- Het complete biodynamisch tuinieren, door Monty Waldin
- Biodynamisch tuinieren door Hilary Wright
Diversen
- Verbeeldend Verbinden, een verkennend onderzoek over hoe biodynamische boeren denken en werken door Albert de Vries en Geert-Jan van der Burgt (2024)
- Landbouw en sociale driegeleding, uitwerking van een voordracht door biodynamisch boer Wouter Kamphuis over hoe de hele Nederlandse landbouw weer gezond kan worden door andere eigendomsverhoudingen.
- Naar een duurzame landbouw in 2040, door Meino Smit. De moderne landbouw is een onhoudbaar systeem ('Een systeem waar meer energie in gaat dan eruit komt, komt uiteindelijk tot stilstand'). Dat kan en moet anders.
- Humus voor de mensheid, voor en door Derk Klein Bramel (1953-2019), oprichter van Urtica de Vijfsprong, pionier in zorglandbouw en inspirator voor biodynamische landbouw
- Sternen- und Planetenkalender, door Liesbeth Bisterbosch, jaarlijkse uitgave over alles wat er aan de sterrenhemel is te zien.
- Maria Thun Zaaikalender, vermeldt optimale zaaidagen, geschikte momenten om te snoeien, te spitten of te oogsten en achtergronden daarbij.
- De stand der hemellichamen en hun invloed op aarde. Achtergronden bij de zaaikalender, geschreven door Maria Thun (1922-2012). Pdf-uitgave van de Biodynamische Vereniging.
- Het juiste moment, werkagenda voor het land en de tuin
- Sinds 2015 is er jaarlijks een studiedag over stoffen (bijv. in 2016 over koolstof en stikstof, in 2018 over Kiezel en kalk, etc). Kijk voor meer info op overfenomenen.nl
- Goedbodembeheer.nl. Website met heel veel informatie over alles wat met bodembeheer te maken heeft. Jan Bokhorst heeft bijzonder veel ervaring met bodemkundig onderzoek en heeft zijn kennis en ervaring op deze website verzameld
- Naar een bezielde landbouw met taal, verhalen en praktijken van verbinding, een artikel door Ans Rossy
Kijken & luisteren
Hier verzamelen we film(pje)s en podcasts. Er wordt nog aan gewerkt ... Heb je tips? Laat het ons weten.
Films en filmpjes
- Lezingen tijdens het congres ter ere van 100 jaar BD op 20 november 2024 door Ellen Winkel over de geschiedenis van de BD (aan het begin van de video) en door Jürgen Fritz over onderzoek dat de werking van preparaten op bodemleven en voedingskwaliteit aantoont (vanaf 34.45 min)
- EKOboerderij Arink. John Arink vertelt over biodynamisch boeren en over het 'kwartjesmoment' dat voor hem de inspiratie bood om om te schakelen (5 minuten)
- Beter Boeren met Welmoed Deinum. Filmpje van Greenpeace waarin Welmoed, boer op de Graasboerderij in Sondel, vertelt over biodynamisch. "We moeten veel meer toe naar regionale voedselproductie."
- Beter Boeren met Tineke van den Berg. Filmpje van Greenpeace waarin Tineke van den Berg, boer op de Stadsboerderij in Almere, vertelt over biodynamisch. "Kijk, dit is ons zwarte goud."
- The biggest little farm. Prachtige film over een Amerikaans stel dat een biodynamische boerderij start en met vallen en opstaan ontdekt hoe mooie alles samenhangt in de natuur.
Podcasts
- Nieuw Voer met René Groenen. Een gesprek van 2,5 uur over veredeling van groenterassen en zaadteelt en verdiepende achtergronden. René heeft jarenlang als biodynamisch zaadteler en tuinder gewerkt en werkte aan de ontwikkeling van nieuwe, zaadvaste rassen. (20-8-24)
- Nieuwe Oogst College Boer, podcast met vegan boer Joost van Strien (44 min., 1-8-24)
- Nieuwe Oogst College Boer, podcast met multifunctioneel landschapsbeheerder Jan Duijndam (34 min., 27-6-24)
- Impactmakers met biodynamisch boer Jaring Brunia (26 min., 14-6-24)
- Deze boerendochter vecht voor een landbouwrevolutie. Uit de reeks 'Goede Gesprekken' van Correspondent. Lex Bohlmeijer in gesprek met Roos Saat over Boerenactivisme (62 min., 29-5-23)
- Koedialogen. Een serie van drie podcasts over 1) Het wezen van de koe; 2) De koe in relatie tot bodem, biodiversiteit en klimaat; en 3) De koe in relatie tot dierenwelzijn. Bert van Ruitenbeek (directeur Stichting Demeter) in gesprek met diverse gasten. (3x ca 50 min., 2021)
- OERsterk podcast met Bert van Ruitenbeek. "We kunnen nooit gezond zijn in een giftig systeem." In deze podcast legt Bert op een toegankelijke manier uit wat het belang is van een gezonde en duurzame levensstijl die bijdraagt aan een 'oersterke' immuniteit. Hij legt daarbij de link naar biodynamische landbouw. Hij toont de meerwaarden voor mens, dier & planeet en hoe het oplossingen biedt voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis. (62 min., 2021)