GEZONDE ECONOMIE

De biodynamische beweging bouwt niet alleen aan gezonde landbouw en voeding, maar ook aan een gezonde economie: eerlijke prijzen voor boer en consument, goede sociale verhoudingen binnen de handelsketen en een eerlijke verdeling van de welvaart.

Korte ketens

Veel biodynamische boeren zoeken rechtstreeks contact met de consument via boerderijwinkels, groentepakketten, bezorgdiensten, zelfpluktuinen, boerenmarkten, etc. In een korte keten kennen de mensen elkaar en gaan ze met elkaar meedenken, terwijl in langere, anonieme ketens iedere schakel vooral aan zichzelf denkt. Over korte ketens is een mooi themanummer van Dynamisch Perspectief verschenen: Korte ketens – Natuur gedreven, sociaal verbonden en economisch gedragen (2020-3)

Biodynamische boerderij Veld en Beek is met 3300 leden de grootste consumentenboerderij van Nederland. Klanten worden voor een klein bedrag lid van de vereniging, krijgen een sleutel en kunnen daarmee 24/7 zelf in vijf onbemande winkeltjes in de omgeving producten uitzoeken. Registratie via de app, aan het eind van de maand afrekenen.

Bij Community Supported Agriculture (CSA) zijn boeren en consumenten partners in het bedrijf en zij delen de verantwoordelijkheden, risico’s en opbrengsten. CSA-boerderijen werken samen in het CSA-Netwerk. Ook bij de boerderijen van de Herenboeren hebben de consumenten een dragende rol: de boer is bij hen in dienst.

Sociale driegeleding

Hoe ziet een gezonde samenleving er uit? Hoe richt je alles zo in, dat er eerlijke verhoudingen ontstaan? De Sociale Driegeleding, zoals Rudolf Steiner die heeft beschreven, heeft veel mensen geïnspireerd om anders om te gaan met eigendom, met geld, met grond en met de inrichting van bedrijven of organisaties.

Zo zou grond geen privébezit moeten zijn, is voor BD Grondbeheer het uitgangspunt. Deze stichting zet zich ervoor in om grond ‘vrij te kopen’ en voor redelijke prijzen aan boeren te verpachten. Sinds haar oprichting in 1978 heeft BD Grondbeheer grond kunnen verwerven dankzij schenkingen en de verkoop van obligaties. In 2022 hebben ze 600 hectare in beheer bij 30 boerderijen.

Wouter en Kathinka Kamphuis, biodynamische tuinders op ‘t Leeuweriksveld bij Emmen, hebben zich grondig verdiept in sociale driegeleding en zij zijn ervan overtuigd dat we in een gezonde samenleving anders om moeten gaan met het eigendomsrecht dan nu gebruikelijk is. De grond van hun tuinderij brengen ze onder in de door hen opgerichte Stichting Mensen voor de Aarde. In het tijdschrift Driegonaal leggen ze hun visie op geld en kapitaal uit. “We gaan vaak zo krampachtig om met geld, willen het vasthouden. Maar als het geld in beweging is, dan vloeit het daarheen waar mensen nieuwe initiatieven ontwikkelen en schept het oneindige mogelijkheden.” Het artikel kun je hier lezen.